ፋርስ ጥንታዊ የእስያ መንግሥት ሲሆን የዘመናዊው የፋርስ ስም የኢራን ግዛት ነው ፡፡ ይህች ሀገርም እስከ 1935 ድረስ ፋርስ ትባላለች ፡፡ ፋርስን በመጥቀስ ፣ በመጀመሪያ ፣ ስለ ኢራን ታሪክ ይናገራሉ ፡፡
ዘመናዊ ኢራን በደቡብ ከፋርስ ባሕረ ሰላጤ እስከ ሰሜን እስከ ካስፔያን ባሕር እና በምዕራብ ከኢራቅ እስከ ምስራቅ እስከ ፓኪስታን ድረስ ባለው ሰፊ አካባቢ (1 ሚሊዮን 650 ሺህ ኪ.ሜ.) ይገኛል ፡፡
ታሪክ
የኢራን ታሪክ 5,000 ዓመታትን ያስቆጠረ ሲሆን ከክርስቶስ ልደት በፊት በ 3 ኛው ሚሊኒየም ውስጥ የኤላም የፋርስ ግዛት በመመስረት ይጀምራል ፡፡ ሠ. በአሃመኔድ ሥርወ መንግሥት ዘመነ መንግሥት የተጀመረው የንጉሥ አኬሜነስ ወራሽ በ 1 ኛ በንጉሥ ዳርዮስ ዘመን ፡፡
ከዚያ በፋርስ ግዛት ውስጥ ብዙ አመጾች ነበሩ ፣ አስመሳዮች ታዩ ፡፡ ለምሳሌ ፣ ናቡከደነፆር ፣ ፍሬርት ፣ ወዘተ በጥንታዊ የኪዩኒፎርም ጽሑፍ መሠረት ዳሪዮስ በጦር መሳሪያዎች እገዛ አጠቃላይ የአከባቢዎችን ዝርዝር መመለስ ነበረበት ፡፡
የመንግስትነት ሁኔታ ከተመለሰ በኋላ የቀዳማዊ ንጉስ ዳሪዮስ ታላቅ ኃይል በ 20 አስተዳደራዊ ክልሎች (ሳትራፒዎች) ተከፋፈለ ፡፡ በእያንዳንዳቸው ራስ ላይ ያልተገደበ የሲቪል ኃይል ያገኙ ለንጉ king (ለሳምራቶች) በአደራ የተሰጡ ገዥዎች ነበሩ ፡፡
በዚያን ጊዜ የፋርስ መንግሥት የተለያዩ የፖለቲካ ተቋማትን ያካተተ ነበር-የከተማ-ግዛቶች ፣ የጥንት ንጉሦች ፣ የተለያዩ የጎሳ ማህበራት ፡፡ እናም ዳርዮስ በፋርስ እጅ አስተዳደርን ማተኮር ፣ የገንዘብ ስርዓት መዘርጋት ፣ ግብሮችን ማስተካከል ፣ መጻፍ ማቋቋም ያስፈልገው ነበር ፡፡
ከክርስቶስ ልደት በፊት በ 2 ኛው ክፍለ ዘመን የግሪክ-የመቄዶንያ መስፋፋት ወደ ምስራቅ ሠ ፣ በፋርስ ፖለቲካዊ ፣ ኢኮኖሚያዊ እና ባህላዊ እድገት ላይ ጉልህ ለውጦች አድርገዋል ፡፡ በመቄዶንያው ንጉስ አሌክሳንደር ግዛት ግዛቱ በታሪክ ውስጥ እጅግ አስፈላጊ የሆኑ ልኬቶችን በማግኘቱ በጄንጊስ ካን መሪነት የሞንጎል ድል አድራጊዎች ወረራ ከመጀመሩ በፊት ከ10-13 ኛው ክፍለዘመን በኃይሉ ከፍተኛ ደረጃ ላይ ደርሷል ፡፡ ከዚያ በኋላ ፋርስ በመበስበስ ወደቀች እና ኢራንን ጨምሮ በብዙ የተለያዩ ግዛቶች ተከፋፈለች ፡፡
ዘመናዊ ፋርስ - ኢራን
በመካከለኛው ዘመን የሳፋቪድ ሥርወ መንግሥት የሞንጎሊያውያን ድል አድራጊዎች ዘሮች አገዛዝን አቁሞ ዘመናዊ መንግሥት መመሥረት ተጀመረ ፡፡ በአሁኑ ጊዜ ፋርስ ኢራን የሚል ስም አላት - እስላማዊ ፣ ሺአ መንግሥት ነው ፡፡ የኢራን ሪፐብሊክ መመስረት በእስላማዊ አብዮት የተጀመረ ሲሆን ከንግሥና አገዛዝ ወደ ሪፐብሊክ የሚደረግ ሽግግር ሆነ ፡፡
እ.ኤ.አ በ 1979 የሻህ አገዛዝ ተገረሰሰ እና ሪፐብሊክ በአዲስ ህገ መንግስት ታወጀ ፡፡ አሁን ኢራን በፍጥነት በማደግ ላይ ያለች የዓለም ጠቀሜታ ነች ፡፡ በኦፔክ ሀገሮች መካከል በነዳጅ ምርት በዓለም ሁለተኛ ደረጃን ይዛለች ፡፡ ኢራን የማዕከላዊ እና ደቡብ-ምዕራብ እስያ የኢኮኖሚ ትብብር ድርጅት ቁልፍ አባል ናት ፡፡
