ቴምስ ዋናው የብሪታንያ ወንዝ ሲሆን ፣ ከሎንዶን በተጨማሪ ሌሎች በርካታ ከተሞች አሉበት ፡፡ ብዙ ታሪካዊ እና ባህላዊ ዝግጅቶችን የያዘ አፈ ታሪክ የውሃ መንገድ ነው ፡፡ ጥልቅ እና ሰፊ የሆነው ቴምስ ከጥንት ጊዜ ጀምሮ ለመላኪያነት ያገለግላል ፡፡
የቴምዝ አካባቢ እና ገፅታዎች
ቴምስ የሚገኘው በታላቋ ብሪታንያ ደቡባዊ ክፍል ነው ፡፡ የእንግሊዝኛ ስሟ ታሜስ ይባላል ፡፡ ወንዙ 334 ኪ.ሜ. ርዝመት አለው ፡፡ ቴምስ የመነጨው በኮትስዎልድ ሂልስ ውስጥ በኦክስፎርድ እና በግሎስተርስተር አውራጃዎች ውስጥ ነው ፡፡ መነሻው የሚገኝበት አካባቢ በዩኬ ውስጥ እንደ ልዩ የተፈጥሮ ውበት አከባቢ በይፋ እውቅና አግኝቷል ፡፡
ወንዙ በኦክስፎርድ ፣ በጢልበሪ ፣ በማንበብ ለችላዴ እና በሌሎች አንዳንድ ከተሞች የሚያልፍ ቢሆንም የአገሪቱ ዋና ከተማ የሆነው የለንደን ከተማ በባንኮች ቆሞ በመቆየቱ ጠቀሜታው አግኝቷል ፡፡ በሎንዶን አካባቢ የሚገኘው የቴምዝ የታችኛው አካሄድ በሰሜን ባህር ሞገዶች ተጽዕኖ ይደረግበታል ፣ ወንዙም ከዋና ከተማው ብዙም ሳይቆይ ወደ ውስጥ ይገባል ፡፡ በዚህ ውጤት ምክንያት የወንዙ ቁመት በበርካታ ሜትሮች ሊለወጥ ይችላል ፣ ስለሆነም በሎንዶን እራሱ እና በሌሎች በርካታ ዝቅተኛ ቦታዎች ላይ ግዛቶችን የሚከላከሉ በርካታ ግድቦች ያሉ ሲሆን ባንኮችም በባህር ዳር እና ግድቦች ተጠናክረዋል ፡፡
ዋናው ጅረት በሰፊው ሸለቆዎች ውስጥ ይገኛል ፣ ቁልቁለቶቹ ረጋ ያሉ ናቸው ፡፡ ቴሜስ ጠፍጣፋ ወንዝ ነው ፣ መንገዱ ውስብስብ እና መለስተኛ ነው ፣ በርካታ ደሴቶች አሉት ፡፡
የወንዙ አስፋልት ስፋት 650 ሜትር ያህል ነው (ይህ እሴት በለንደን ምስራቃዊ ዳርቻ ላይ ይስተዋላል) በአፉ ደግሞ 16 ኪ.ሜ ይደርሳል ፡፡ ወንዙ በዋናነት በዝናብ ውሃ ይመገባል ፡፡ ከፍተኛው የውሃ መጠን በክረምት ውስጥ መታየት ይችላል ፡፡ በቀዝቃዛው ክረምት ካልሆነ በስተቀር በወንዙ ላይ ያለው በረዶ በጭራሽ አይነሳም ፡፡
ብዙ መፈናቀል ላላቸው መርከቦች ወንዙ ለመጓዝ ወንዙ ጥልቅ ነው ፣ የውቅያኖስ መርከቦችም እንኳ ወደ አንዳንድ ከተሞች ይደርሳሉ ፡፡
ብዙ ቦዮች ቴምስን ከብሪስቶል ቤይ እና ከአይሪሽ ባሕር ጋር ያገናኛሉ ፡፡ በመካከለኛው ብሪታንያ ውስጥ ወደ ኢንዱስትሪ አካባቢዎች በድሮ ጊዜ ልዩ ቦዮች ተገንብተዋል ፡፡ ተሜስ በእንግሊዝ ውስጥ ረዥሙ ወንዝ እና በእንግሊዝ ሁለተኛው ረዥሙ ነው ፡፡
የቴምዝ አስገራሚ ገጽታ በባህር ሞገድ ተጽዕኖ ምክንያት ወንዙ ትኩስ እና የባህር ውሃ ቦታዎች አሉት ፡፡ ይህ በወንዙ ውስጥ የሚገኙ ልዩ ልዩ ዕፅዋትን እና እንስሳትን ያቀርባል ፡፡
የቴምዝ ታሪክ
በአንድ ወቅት በወንዙ ዳርቻ አካባቢ ይኖሩ የነበሩ ጥንታዊ ኬልቶች ታሜሳስ ብለው ይጠሩት ነበር ፣ ትርጓሜውም “ጥቁር ውሃ” ማለት ነው ፡፡ ቴሜስ ረግረጋማ በሆኑ አካባቢዎች ተከቧል ፡፡ በኋላ ብሪታንያን ድል ያደረጉት ሮማውያን የወንዙን ስም ወደ ታምስ አጠር አድርገው ለአሁኑ የወንዙ ስም መነሻ ሆነው ያገለግላሉ ፡፡ ሎንዶኖች በስም ሳይጠሩ በቀላሉ “ወንዝ” ይላሉ ፡፡
በቴምዝ ላይ የመጀመሪያው ድልድይ የተገነባው በሮማውያን ነበር ፣ እነሱም በድል አድራጊነት ዘመቻዎቻቸው ውስጥ የከለከላቸው ፡፡ በኋላ ፣ በዚህ ድልድይ አቅራቢያ ሎንዲኒየም ተብሎ የሚጠራ ወደብ ተመሠረተ ፣ ከዚያ ለንደንን ያስገኛል ፡፡